సంగీత పాఠాలు
సేకరణ: డా.కోదాటి సాంబయ్య
సంగీత ప్రాశస్త్యం : న నాదేనా వినా గీతం న నాదేన వినా స్వరః |
న నాదేన రాగస్త స్మా నాదాత్మకం త్రయం ||
గీతము, స్వరము, రాగము ఈ మూడూ నాదాన్ని విడిచి ఉండలేవు. మామూలుగా మనం వ్యవహారం లో వినే ధ్వనులను చప్పుడు అంటాము. ఈ చప్పుడుకూ
సంగీత ధ్వనికీ చాలా భేదం ఉంది. ఒక వస్తువు ఒక సెకండులో ఎన్నిసార్లు కంపిస్తుందో ఆ సంఖ్య ఆ వస్తువు యొక్క పౌనఃపున్యం అంటారు. సంగీత ధ్వనుల పౌనః పున్యం
ప్రతి సెకండు కూ ఒకే విధంగా ఉంటుంది. అందుకే ఆ ధ్వనులను ఎంతసేపు విన్నా ఇంకా వినాలని అనిపిస్తుంది. చప్పుడు ధ్వని తరంగం ప్రతి సెకను సెకండు కూ మారుతుంటుంది. అందుకే ఆ ధ్వనులను వింటుంటే చెవులు మూసుకుంటాము.
సంగీత ధ్వనులకు మూడు ప్రత్యెక లక్షణాలు ఉన్నాయి...అవి.
1. పిచ్ : పౌనః పున్యం పెరిగితే పిచ్ పెరిగింది అంటాము. షడ్జం కంటే రిషభం పౌనః పున్యం ఎక్కువ...రిషభం కన్నా గాంధారం పౌనః పున్యం ఇంకా ఎక్కువ.